Met duidelijke taal werkt Fy-Fit aan gelijke zorg voor iedereen

maandag 3 november 2025

Fy-Fit heeft als doel om iedereen gelijke gezondheidskansen te geven. Maar in de praktijk is dat niet altijd vanzelfsprekend. Daarom zorgt Fy-Fit dat hun medewerkers beter leren communiceren in duidelijke taal en verder leren kijken dan alleen de klacht.

“Door duidelijke taal te gebruiken en goed te luisteren, kunnen we mensen echt helpen,” vertelt Marion Brouwer, mede-eigenaar van Fy-Fit. “We willen niet dat iemand afhaakt omdat hij/zij niet begrijpt wat we bedoelen.”

Verder kijken dan de klacht

Fy-Fit is actief in verschillende Nijmeegse wijken, zoals Lankforst en Meijhorst. In deze wijken zijn de verschillen groot. Niet iedereen snapt altijd even goed wat een fysiotherapeut bedoelt.

We willen altijd verder kijken dan de lichamelijke klacht. “Als iemand nekpijn heeft, komt dat niet altijd door een verkeerde houding. Het kan ook door stress, geldzorgen of eenzaamheid komen,” vertelt Marion. “Dan moeten we het gesprek durven aangaan en kijken wat iemand echt nodig heeft.”

Ook Heidi Staring, praktijkmanager, herkent dit. “We willen dat iedereen zich gehoord voelt. En dat begint bij taal: als je als zorgverlener moeilijke woorden gebruikt, sluit je mensen onbedoeld buiten.”

Waar liepen jullie tegenaan?

De medewerkers van Fy-Fit zagen dat sommige mensen niet altijd goed begrepen wat ze bedoelden. Adviezen waren soms te moeilijk, maar ook de website, folder en de app konden makkelijker.

“Heel veel gezondheidsinformatie is in moeilijke taal geschreven,” zegt Heidi. “Ook zijn fysiotherapeuten gewend om moeilijke woorden te gebruiken, bijvoorbeeld ‘anamnese’ betekent ‘vraaggesprek’ of ‘diagnose’ is simpel het ‘bepalen van de klacht’. Dan zie je hoe belangrijk het is dat we dezelfde taal spreken.”

Ook digitale vaardigheden spelen een rol. “We gebruiken apps om beweging en voeding bij te houden, maar soms haken mensen af. Niet omdat ze niet willen, maar omdat ze het niet snappen,” vertelt Marion. “Daar wilden wij iets aan doen.”

Fy-Fit kwam in contact met gezondheidsmakelaar Nicolette Broekhuisen. Zij benadrukte hoe belangrijk het is om aandacht te hebben voor basisvaardigheden en duidelijke taal. Met hulp van de GGD Gelderland-Zuid is er een plan van aanpak gemaakt.

Wat hebben jullie gedaan?

Fy-Fit besloot om hier bewust mee aan de slag te gaan. GGD Gelderland-Zuid gaf twee trainingen over beperkte basisvaardigheden aan alle medewerkers.

In de eerste training leerden medewerkers hoe ze kunnen herkennen dat iemand moeite heeft met lezen, schrijven of digitale zaken. Ervaringsdeskundige Linda deelde haar persoonlijke verhaal dat indruk maakte. De tweede training was praktisch: met een acteur oefenden ze hoe je eenvoudig praat en moeilijke gesprekken voert.

“Het was voor iedereen heel leerzaam,” vertelt Heidi. “We merkten hoe snel we zelf moeilijke woorden gebruiken. Door te oefenen leer je dat het ook anders kan. En dat mensen zich dan veel meer op hun gemak voelen.”

Kleine veranderingen, groot verschil

Fy-Fit gaat hun werkboek over leefstijlbegeleiding herschrijven zodat het beter te begrijpen is. Ook gaan ze aan de slag met hun website: meer pictogrammen en filmpjes in plaats van lange teksten.

Daarnaast werkt Fy-Fit wijkgericht samen met andere zorg- en welzijnsorganisaties, zoals huisartsen, buurtsportcoaches, Bindkracht10 en Sterker. “We willen mensen niet laten verdwalen in de zorg,” legt Marion uit. “Daarom zorgen we voor een warme overdracht, we brengen iemand echt in contact met de juiste persoon.”

Een mooi voorbeeld is het project Beweeg Mee, een sociaal spreekuur bij huisartsen. Daar wordt gekeken naar lichamelijke en sociale problemen. “Als iemand door geldzorgen of eenzaamheid niet beweegt, zoeken we samen een oplossing,” vertelt Heidi. “Dat kan een wandelgroep zijn, of contact met een buurtsportcoach. Kleine stappen maken groot verschil.”

Hoe verder?

Fy-Fit blijft dit onderwerp op de agenda houden. “Het is geen project dat je één keer doet en dan klaar bent,” zegt Marion. “We willen dat duidelijke taal en bewustwording vaste onderdelen worden van ons werk.”

“Nieuwe medewerkers blijven we hierin opleiden, en uiteraard laten we dit jaarlijks terugkomen binnen onze organisatie”, vertelt Marion.

Tips voor andere organisaties

Heidi heeft een duidelijke tip: “Begin gewoon. Volg bijvoorbeeld een training en je zal zien dat we onbewust allemaal te moeilijke woorden gebruiken. Alles begint bij bewustwording. Daarna kan je stap voor stap aan de slag om dingen makkelijker te maken.”

“Gebruik duidelijke taal en durf te vragen wat iemand écht bedoelt. Alleen dan kun je samen werken aan gezondheid. Duidelijke taal zorgt voor gelijke kansen,” vult Marion aan.

Wil jouw organisatie hiermee aan de slag?

Neem contact op met Jose Keetelaar (jkeetelaar@ggdgelderlandzuid.nl) of met Rebecca Kramer (Gezondheidsmakelaar - RKramer@ggdgelderlandzuid.nl).