Een gezondheidscommunity in een wijk ontwerpen, samen met bewoners en professionals?
woensdag 2 oktober 2024
donderdag 27 augustus 2020
In gesprek met Linda van Aken van de Vincentius Vereniging Nijmegen
Zorgen voor gezonde voeding, mensen in beweging brengen én de armoede en eenzaamheid in Nijmegen verzachten: de vrijwilligers van de Vincentius Vereniging Nijmegen verzorgen wekelijks een breed pallet aan activiteiten voor ruim 800 Nijmegenaren. “Je ziet mensen opbloeien. Ze verzorgen zich beter en krijgen hun eigenwaarde terug”, vertelt voorzitter Linda van Aken. Zij zet zich 60 uur per week in voor Nijmegenaren met een achterstand. “Want ieder mens telt.”
Het is stil in het pand van de Vincentius Vereniging in de Horstacker. De huiskamer en het ‘sociaal restaurant’ waar wekelijks tientallen mensen een gezonde hap eten zijn leeg. Net als de sportzaal, waar normaal allerlei sportlessen als Conditie Fit, Zumba en kickboksen worden gegeven. Buiten ligt de Beweegtuin met sporttoestellen voor jong en oud er verlaten bij. In het 50-cent winkeltje waar echt alles maar 50 cent kost – “ja, ook die magnetron en die jas” – maakt vrijwilliger Renate alles klaar voor straks, als de coronamaatregelen het weer toestaan Nijmegenaren te ontvangen.
“Het is stil, maar we hebben de afgelopen maanden niet stilgezeten”, vertelt Linda. Vanwege haar tomeloze inzet in de strijd tegen armoede en eenzaamheid, werd ze twee jaar geleden uitgeroepen tot Nijmegenaar van het jaar. “We bezorgen door heel Nijmegen boodschappen en maaltijden. Die worden hier in onze keuken vers bereid door koks van Nijmeegse restaurants samen met de vrijwillige koks van de Vincentius. Allemaal voor mensen die niet rondkomen en het dus hard nodig hebben. Alleen ons bezoekje is al erg belangrijk. Corona heeft nog veel meer mensen eenzaam gemaakt.”
Linda verwacht dat armoede en eenzaamheid alleen maar toenemen. “De armoede groeide al voor corona. Vraag maar aan het NIBUD of de Voedselbank. Wij merken het ook. Er is ook veel verborgen armoede. En dan heb je huishoudens die nog nét rondkomen, maar dan moet de wasmachine niet stuk gaan. Ik vrees dat corona veel huishoudens gaat raken. Vooral in Nijmegen-Noord. Daar wonen en werken veel zzp’ers in dure huurwoningen. Die hebben geen of minder inkomen…”
Bestuurslid Paula Klein van de vrijwilligersvereniging: “Mensen die bij ons aankloppen helpen we altijd. We zorgen voor acute hulp, kleren, eten, financiële hulp. Als wij niet verder kunnen helpen, dan weten we de weg naar organisaties als Bindkracht10, huisartsen, Stip, financiële experts in de wijk, Sterker sociaal werk en de woningcorporaties. Verder werken we samen met partners als de Voedselbank en Kledingbank. Wij hebben ook een soort voedselbank, maar dan voor verse groente en producten. Zo vullen we de reguliere Voedselbank goed aan.”
De vereniging heeft veel projecten en activiteiten om mensen in armoede en eenzaamheid te helpen. Paula: “In de zomermaanden nemen we honderden Nijmegenaren die niet op vakantie kunnen mee in bussen naar een pretpark of een dierentuin. Dankzij onze sponsoren zijn zij ook een dagje uit. Dan kunnen de kinderen na de vakantie tijdens het kringgesprek vertellen dat ze ook iets bijzonders hebben meegemaakt.”
Armoede zorgt voor stress en eenzaamheid, maakt dat mensen – jong en oud – ongezonder eten, minder naar buiten gaan en te weinig bewegen. Linda: “Bewegen is zo belangrijk. Je krijgt er energie van, je zit beter in je vel, je krijgt meer sociale contacten en dat alles zorgt voor meer eigenwaarde. Dat zien we hier – voor corona – dagelijks. Daarom belonen wij bewegen, met ons programma Vincentius Vitaal. Via een app kunnen Nijmegenaren fitcoins verdienen. Elke 1000 stappen of 10 minuten bewegen, levert 1 fitcoin op. Zo spaar je voor een pakket verse groente, fruit of een gevulde boodschappentas. En heb je die zelf niet nodig? Dan geef je die weg aan iemand die het wel nodig heeft. Dat kunnen wij regelen.”
Linda wil heel Nijmegen aan het wandelen krijgen. Daarvoor heeft ze met een aantal andere Nijmegenaren Rijk van Nijmegen Vitaal opgezet. “Doel is om een gezondheidscommunity te bouwen waarbij Nijmegenaren gestimuleerd worden in beweging te komen voor goede doelen.” Niet alleen individuele Nijmegenaren, ook bedrijven en organisaties kunnen fitcoins verdienen. “Door hun werknemers te laten wandelen of fietsen. Maar ze kunnen hun medewerkers ook belonen met fitcoins. Bijvoorbeeld door ze een ander beweegprogramma te laten volgen. Of een cursus stoppen met roken. En je kunt met je medewerkers ook een challenge doen. Bijvoorbeeld samen honderdduizend fitcoins bij elkaar bewegen.”
De fitcoins zijn inwisselbaar voor gezonde producten en diensten of kunnen worden gedoneerd aan een goed doel. Die staan in een catalogus. Linda geeft enkele voorbeelden: “Een gezellige workshop koken van het Kookcollege Wijchen speciaal voor zorghelden. Gratis naar een wedstrijd van NEC (zodra de wedstrijden weer hervat worden) speciaal voor supermarktmedewerkers. En in juni hebben leerkrachten meditatietrainingen kunnen volgen. Je kunt ook je fitcoins schenken aan onze Vincentius Vereniging, waarmee wij dan weer bijvoorbeeld groentepakketten weggeven.” De aanbieders van het goede doel, zoals bijvoorbeeld NEC, zijn de sponsor. Die bepaalt hoeveel fitcoins er ingelegd moeten worden om de kaartjes weg te geven.” De catalogus wordt steeds aangepast.
Het mes van Rijk van Nijmegen Vitaal snijdt aan meerdere kanten. “Mensen komen in beweging of werken op een andere manier aan hun gezondheid; bedrijven en organisaties bevorderen de gezondheid en de saamhorigheid van hun werknemers; er ontstaat meer gemeenschapszin omdat je voor een goed doel beweegt of omdat je als sponsor iets aanbiedt voor de catalogus. Fitcoins worden zo het smeermiddel waarmee we gezamenlijk Nijmegen in beweging krijgen.”
Huisarts en bijzonder hoogleraar Maria van den Muijsenbergh is ambassadeur van Vincentius Vitaal. Zij opende op 11 juli 2020 de Beweegtuin voor jong en oud.
Voor bedrijven en organisaties die willen meewerken om heel Nijmegen in beweging te krijgen, heeft Linda zeven tips:
- Inventariseer hoe fysiek, mentaal en financieel gezond je medewerkers zijn.
- Breng je medewerkers in beweging met behulp van fitcoins.
- Doneer de fitcoins die je als bedrijf spaart aan een goed doel.
- Laat medewerkers fitcoins sparen om een opleiding tot coach ‘stoppen met roken’ te volgen.
- Word zelf sponsor en bied een goed doel aan waarvoor Nijmegenaren fitcoins kunnen sparen.
- Oordeel niet als iemand in armoede met een hulpvraag bij je aanklopt.
- Pak nooit iemand zijn of haar eigenwaarde af, de schaamte is vaak al heel groot.
Over deze verhalen
Elke maand delen we een verhaal over hoe professionals (samen)werken aan een gezonde stad met gezonde inwoners. Benieuwd naar eerdere verhalen? Laat je inspireren!
Als organisatie of bedrijf ook aansluiten? Lees verder.