Laaggeletterdheid, hoe ga je hier als organisatie mee om?

woensdag 20 maart 2024

2,5 miljoen Nederlandse volwassenen zijn laaggeletterd. Wat kan je als organisatie/instelling doen om toegankelijk te zijn voor deze doelgroep? De ‘Toolbox Laaggeletterdheid’ vertelt in 10 stappen hoe je dit aanpakt. Je vindt praktische informatie, duidelijke uitleg en handvatten over hoe je deze doelgroep ondersteunt.

Het verbetertraject

Laaggeletterdheid is een belangrijke oorzaak voor ongelijke kansen binnen gezondheid. Om deze reden startte NEO Huisartsenzorg, Wijkgezondheidscentrum Lindenholt en GGD Gelderland-Zuid, een verbetertraject rond laaggeletterdheid. De ervaringen zijn uitgewerkt in de ‘Toolbox Laaggeletterdheid’. In eerste instantie gericht op huisartsenpraktijken en gezondheidscentra, maar ook zinvol voor andere organisatie die hiermee aan de slag willen.

Ervaringsdeskundigheid

Rob Weijers, is ervaringsdeskundige; hij verborg zijn laaggeletterdheid 45 jaar. ‘Dit heeft letterlijk 45 jaar gezorgd voor stress en een slechte gezondheid. Ik snapte niet hoe ik bepaalde medicijnen moest gebruiken. Ik stopte met mijn hartmedicijnen terwijl ik met mijn suikermedicijnen moest stoppen. Levensgevaarlijk.’ Nu is hij ervaringsdeskundige en taalambassadeur, en adviseerde hij in dit verbetertraject.

Janet Kleis (Directeur Wijkgezondheidscentrum) geeft aan dat ze veel geleerd hebben. ‘Toen we met Rob door het gebouw liepen kwamen we erachter dat onze bewegwijzering niet logisch is. Op onze borden gebruikten we nummer 2 en 3. Hij dacht dat het verdiepingen waren. Terwijl we maar één verdieping hebben. Heel onduidelijk dus. Ook is de website aangepast, en vermijden we moeilijke woorden. Daarbij trainden we huisartsen, praktijkondersteuners en fysiotherapeuten om laaggeletterdheid te herkennen en eenvoudig te communiceren.’

‘Ik ben trots dat onze ervaringen en ontwikkelde hulpmiddelen een plaats hebben gekregen in de praktische Toolbox, die andere organisaties nu kunnen gebruiken. Voor iedereen liggen er nu handvatten en een verantwoordelijkheid hier wat mee te doen’, vindt Janet. ‘Ik nodig iedereen uit om met de Toolbox aan de slag te gaan.’

De Toolbox

De toolbox bevat 10 stappen voor een geslaagde aanpak. Bewustwording is een belangrijk onderdeel. Juliette Mooren, één van de huisartsen, vertelt dat ze veel geleerd heeft van de gesprekken met ervaringsdeskundige Rob. ‘Ik zou het iedereen aanraden. Ik ben me nog meer bewust van het probleem. Met de terugvraagmethode kan ik het beter herkennen, en weet ik ook wat te doen.’

‘Hier word ik heel blij van’, zegt Rob trots. ‘Ik heb zoveel angst gehad om naar de dokter te gaan. Nu ik het eindelijk met mijn dokter heb besproken voel ik mij zo’n ander mens, nu pas kan ik mijzelf zijn’.

Een dokter speelt hier een belangrijke rol in. Maar ook andere organisaties kunnen met kleine stapjes het leven van veel mensen zoveel makkelijker maken.

Ga aan de slag!

De toolbox is voor iedereen te gebruiken. Je kan alle 10 stappen doorlopen, of je kiest de stappen die het beste passen bij de situatie van je organisatie.

José Keetelaar (Projectleider Laaggeletterdheid GGD), ‘We hopen anderen hiermee te inspireren om aan de slag te gaan. Kleine stapjes kunnen al zo’n groot verschil maken. We proberen het taboe te doorbreken door het meer bespreekbaar te maken. Pas dan durven mensen om hulp te vragen, en kunnen ze geholpen worden. Tegelijkertijd is het belangrijk dat we duidelijke taal gebruiken, voor iedereen te begrijpen!’

Wil je hiermee aan de slag? Laat je inspireren en download de ‘Toolbox Laaggeletterdheid’. Wil je meer informatie hoe dit aan te pakken, neem dan contact op met Jose Keetelaar (jkeetelaar@ggdgelderlandzuid.nl0) of met Rebecca Kramer (Gezondheidsmakelaar - RKramer@ggdgelderlandzuid.nl). Hier vind je meer informatie.